تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) برای شرایط مختلف، از آسیب های ورزشی گرفته تا ریزش مو، محبوبیت پیدا می کند. در این درمان از سلول های خونی خود بیمار برای تسریع بهبودی در یک ناحیه خاص استفاده می شود.
پلاسمای غنی از پلاکت چیست؟
پلاسمای غنی از پلاکت از دو عنصر تشکیل شده است: پلاسما یا قسمت مایع خون و پلاکت ها ، نوعی از سلول های خونی که نقش مهمی در بهبودی در سراسر بدن دارند. پلاکت‌ها به دلیل توانایی‌های لخته‌کننده‌شان شناخته شده‌اند، اما آنها همچنین حاوی فاکتورهای رشدی هستند که می‌توانند تولید مثل سلولی را تحریک کرده و بازسازی یا بهبود بافت را در ناحیه تحت درمان تحریک کنند. پلاسمای غنی از پلاکت به سادگی خونی است که دارای پلاکت بیشتری نسبت به حالت عادی است.
برای ایجاد پلاسمای غنی از پلاکت، پزشکان یک نمونه خون از بیمار می گیرند و آن را در دستگاهی به نام سانتریفیوژ قرار می دهند که نمونه را به سرعت می چرخاند و سایر اجزای خون را از پلاکت ها جدا می کند و آنها را در پلاسما متمرکز می کند.
تزریق پی آر پی چیست؟
پس از ایجاد پلاسمای غنی از پلاکت از نمونه خون بیمار، آن محلول به ناحیه مورد نظر مانند زانو آسیب دیده یا تاندون تزریق می شود. در برخی موارد، پزشک ممکن است از سونوگرافی برای هدایت تزریق استفاده کند. هدف این است که غلظت بیوپروتئین ها یا هورمون های خاص، به نام فاکتورهای رشد، در یک منطقه خاص برای تسریع روند بهبودی افزایش یابد.
مکانیسم پشت تزریق PRP به طور کامل درک نشده است. مطالعات نشان می دهد که افزایش غلظت فاکتورهای رشد در پلاسمای غنی از پلاکت ممکن است باعث تحریک یا تسریع روند بهبودی، کوتاه شدن زمان بهبودی جراحات، کاهش درد و حتی تشویق رشد مو شود.
تزریق PRP چگونه انجام می شود؟
تزریق پی آر پی با گرفتن یک تا چند لوله از خون شما تهیه می شود. سپس در یک سانتریفیوژ اجرا می شود تا خون را به اجزای مختلف آن جدا کند: گلبول های قرمز و سفید، پلاسما، پلاکت ها، و غیره. . پلاکت ها سپس در یک پایه مایع پلاسمای خون مخلوط شده و مستقیماً به ناحیه آسیب تزریق می شوند. گاهی اوقات از تصویربرداری اولتراسوند برای هدایت تزریق استفاده می شود.
درمان PRP برای چه مواردی استفاده می شود؟
تزریق PRP برای طیف وسیعی از شرایط، * از درد و آسیب های اسکلتی عضلانی گرفته تا عمل های زیبایی استفاده می شود .
تزریق پی آر پی چه آسیب هایی را می تواند درمان کند؟
تزریق PRP در درجه اول برای آسیب های بافت نرم، مانند پارگی روتاتور کاف جزئی و تاندون آشیل استفاده می شود . استفاده از آن در سایر آسیب های بافت نرم رایج تر می شود. نشان داده شده است که عملکرد آن را بهبود می بخشد و درد را در افرادی که دارای تاندونیت یا بیماری های تاندونوز مزمن مانند آرنج تنیس بازان یا آرنج گلف باز هستند، کاهش می دهد .
همچنین می توان از آن برای درمان آسیب های رباط ها و عضلات استفاده کرد . به عنوان مثال، بهبود بازسازی عضلانی در آسیب های عضلانی گاستروکنمیوس (گوساله) نشان داده شده است.
داده‌های اخیر نشان می‌دهد که درمان PRP نسبت به تزریق اسید هیالورونیک (همچنین به عنوان مکمل ویسکوپلنت یا “شات ژل” شناخته می‌شود) برای استئوآرتریت زانو ، به‌ویژه از نظر مدت اثر مثبت آن، برتری دارد. با این حال، داده های در حال ظهور نشان می دهد که PRP همراه با اسید هیالورونیک موثرتر از هر دو درمان به تنهایی است.
آسیب های تاندون، رباط، عضلات و مفاصل
تزریق پی آر پی ممکن است بتواند طیف وسیعی از آسیب ها و شرایط اسکلتی عضلانی را درمان کند. به عنوان مثال، آسیب های مزمن تاندون مانند آرنج تنیس بازان یا زانوی جامپر اغلب ممکن است مدت زیادی طول بکشد تا بهبود یابد، بنابراین افزودن واکسن PRP به یک رژیم درمانی می تواند به تحریک روند بهبود، کاهش درد و بازگشت زودتر به فعالیت ها کمک کند.
بهبودی پس از جراحی
پزشکان ابتدا از PRP برای تسریع بهبودی پس از جراحی فک یا پلاستیک استفاده کردند. در حال حاضر، تزریق PRP پس از جراحی برای کمک به بهبود عضلات، تاندون‌ها و رباط‌ها گسترش یافته است، زیرا روش‌های روی این بافت‌ها زمان بهبودی طولانی‌تری دارند.
آرتروز
مطالعات اولیه نشان می دهد که تزریق PRP ممکن است با تعدیل محیط مفصل و کاهش التهاب به درمان درد و سفتی استئوآرتریت کمک کند، اما تحقیقات در حال رشد است.
ریزش مو
تزریق پی آر پی می تواند در درمان طاسی با الگوی مردانه، هم در جلوگیری از ریزش مو و هم برای رشد موهای جدید موثر باشد. PRP همچنین می تواند به تحریک رشد مو پس از کاشت مو کمک کند.
جوان سازی پوست
گاهی اوقات از تزریق پی آر پی به عنوان یک درمان ضد پیری استفاده می شود، اما شواهد کمی وجود دارد که نشان دهد PRP چین و چروک و سایر علائم پیری را کاهش می دهد.
خطرات و عوارض جانبی درمان PRP
تزریق PRP یک روش کم خطر است و معمولاً عوارض جانبی عمده ای ایجاد نمی کند. این روش شامل خونگیری است، بنابراین باید مطمئن شوید که هیدراته شده اید و از قبل غذا خورده اید تا از احساس سبکی سر جلوگیری کنید. بعد از عمل ممکن است مقداری درد و کبودی در محل تزریق احساس کنید.
از آنجایی که تزریق PRP از سلول ها و پلاسمای خود شما تشکیل شده است، خطر واکنش آلرژیک بسیار کمتر از سایر داروهای تزریقی مانند کورتیکواستروئیدها است . خطرات کمتر رایج تزریق PRP عبارتند از:
- خون ریزی
- آسیب بافتی
- عفونت
- آسیب های عصبی
اگر قصد تزریق PRP را دارید، حتماً با ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود در مورد تمام مزایا و خطرات آن صحبت کنید.
*تحقیق برای کاربردهای مختلف PRP امیدوارکننده و به سرعت در حال رشد است. اگرچه تجهیزات مورد استفاده برای تولید PRP و خود تزریق‌ها توسط FDA تایید شده‌اند، این روش تحقیقاتی در نظر گرفته می‌شود و برای اکثر موارد به طور رسمی توسط FDA تأیید نشده است. از آنجایی که پی آر پی ماده ای است که از خون خود فرد به دست می آید، دارو محسوب نمی شود. مجوز FDA به این معنی است که پزشکان می توانند PRP را در صورتی که معتقدند به نفع بیمار است، تجویز و اجرا کنند. با این حال، عدم تایید FDA به این معنی است که درمان های PRP ممکن است تحت پوشش بیمه قرار نگیرند.