انکوباتور آزمایشگاهی چیست و چه کاربردی دارد؟

انکوباتور آزمایشگاهی که با نام اینکوباتور هم شهرت دارد یکی از تجهیزات آزمایشگاهی به شمار می آید. از این دستگاه برای رشد و کشت میکروبها و سلولها استفاده می شود. دمایی که برای این کار مورد نیاز است 37 درجه سانتیگراد می باشد. این دستگاه قادر است از دمای محیط تا دمای 100 درجه را تامین نماید.
اینکوباتور دستگاهی است عایق که برای کشت و رشد نمونه ها شرایط مناسبی چون رطوبت، دما و دیگر ……. مورد نیاز را فراهم می نماید.
برای پرورش میکروارگانیسم ها در شرایط مصنوعی نیاز به چنین دستگاهی ضروری و لازم است از اینرو کاربردهای فراوانی در محیطهای آزمایشگاهی دارد.

انواع انکوباتور آزمایشگاهی

انکوباتورها از نظر اندازه در سه دسته‌بندی زیر جای می‎‌گیرند:

مدل ایستاده در کف
مدل اتاق
مدل رومیزی (Benchtop)

کاربرد انکوباتور آزمایشگاهی:

از دستگاه اینکوباتور به طور گسترده ای در آزمایشگاهها استفاده می شود. در ادامه به کاربردهای آن اشاره می کنیم:

از این دستگاه برای کشت و رشد میکروبی در آزمایشگاهها بهره می برند.
برخی از این دستگاه ها برای رشد طولانی مدت و یا رشد سریع موجودات زنده مورد استفاده قرار می گیرند.
برای حفظ موجودات زنده که بعدا مورد استفاده قرار خواهند گرفت نیز از این دستگاه استفاده می شود.
در حیوان شناسی از انکوباتور برای پرورش حشرات و جوجه ریزی آنها بهره می برند.
فراهم کردن شرایط کنترل شده برای ذخیره نمونه نیز برعهده انکوباتور است.
دستگاه های انکوباتور مخصوصی برای تولید کلنی های میکروبی وجود دارد.

استفاده از انکوباتور حرارتی به جای انکوباتور یخچالی:

برای برخی افراد سوال پیش می آید که آیا می توان از اینکوباتور حرارتی به دلیل قیمت پایین تر به جای نوع یخچالی آن استفاده کرد؟
در جواب به این سوال باید گفت که انکوباتور یخچالدار جهت رشد کپک در صنایع غذایی مورد استفاده قرار می گیرد و استاندارد دمای آن باید 25 و 30 درجه باشد. دمای آزمایشگاه ها عموما 25 درجه است و می توان دمای آن را با توجه به فصول مختلف سال تغییر داد. برای جایگزین کردن انکوباتور باید دمای محیط را با سیستم سرد کننده به مقدار تعیین شده رساند.

نکات ضروری در زمان تمیز کردن دستگاه:

اولین نکته مهم که قبل از تمیز کردن اینکوباتور باید مورد توجه قرار گیرد، خاموش کردن دستگاه است. شایان ذکر است که پس از تمیز کردن و خشک شدن کامل اقدام به روشن کردن دستگاه نمایید.
از مواد شوینده مناسب برای شستشوی آن استفاده نمایید. لازم است تا برای جلوگیری از خوردگی قطعات دستگاه به موارد ذکر شده در دفترچه راهنما دقت نمایید.
اگر شاهد آلودگی در فلاسک های کشت شدهاید ، بدون معطلی کشت را از دستگاه خارج و محفظه را ضدعفونی کنید.
PH مواد ضدعفونی باید بین 5 الی 8 باشد. از مصرف کردن مواد شوینده قلیایی با PH بیش از 8 پرهیز نمایید.
چنانچه محفظه داخلی اینکوباتور درگیر آلودگی خطرناک بیولوژیکی شده، بهتر است به دو روش زیر عمل نمایید:
1-اسپری کردن ضدعفونی کننده مناسب داخل محفظه برای از بین رفتن آلودگی. برای شروع این روش باید هوای داخل محفظه به قبل از زمان شروع عملیات رسیده باشد.
2-در صورت آلودگی شدید در آزمایشگاه در حین عملیات باید این کار را به افراد متخصص سپرد. آنها پس از درآوردن اجزا داخل محفظه و تمیز کردن آنها، تمامی قسمتهای داخلی دستگاه را اتوکلاو و استریل می کنند.