شکست سنج یا رفرکتومتر (به انگلیسی: Refractometer) دستگاهی است که کاربردهای آن در صنایع غذایی، دارویی و شیمیایی برای تعیین نوع ماده وغلظت وبریکس می‌باشد این دستگاه قابلیت اندازه گیری ضریب شکست نور و نیز پارامتر ” بریکس ” را برای یک محلول دارا می‌باشد. بیشترین استفاده در کارخانه‌های مشروب سازی و کارخانه‌های قند برای تعیین بریکس محلول قند می‌باشد.
ضریب شکست، نسبت سرعت نور دردو محیط مختلف است. سرعت نور در محیط ۱ به سرعت نوردر محیط ۲ به عنوان ضریب شکست تعریف می‌گردد. به وسیلهٔ تغییر غلظت محیط‌ها و جنس و دمای محیط این ضریب تغییر می‌کند.
اساس کار شکست سنج در تابش نور به شرط تکفام بودن آن و هدایت آن به سمت محلول مورد نظر و عبور آن می‌باشد که چون این دو محیط با هم تفاوت دارند، نور شکسته شده و با ضریب شکست محدود قابل دریافت است. میزان شکست نور مانند اثر انگشت برای محلول‌های با غلظت یکسان و در دما فشار برابر منحصربه‌فرد می‌باشد.
اولین بار ارنست کارل آبه از مهندسان کارخانه کارل زایس آلمان این دستگاه رادر اواخر دهه ۱۸۰۰ میلادی طراحی کرد. در حال حاضر 5 نوع شکست سنج موجود می‌باشد:
- شکست سنج دستی آنولوگ
- شکست سنج آبه رومیزی
- شکست سنج دستی دیجیتال
- شکست سنج خطی
- شکست سنج اتوماتیک